Maagpijn
Heb je last van brandend maagzuur, zure oprispingen, een opgeblazen gevoel? Is dit al lang dagelijkse kost voor jou? Dan ben je hoogstwaarschijnlijk één van de naar schatting 2 miljoen Belgen die kampen met terugkerende maagklachten. Bij 1 patiënt op de 2 die zich laat onderzoeken, vindt men geen oorzaak. Dan spreken we over functionele dyspepsie.
Wat is functionele dyspepsie?
Functionele dyspepsie is een probleem met je spijsvertering waarvan de oorzaak onbekend is en waarbij maagklachten zoals maagpijn met zure oprispingen, brandend maagzuur, een opgeblazen gevoel en een vol gevoel na de maaltijd al meer dan 3 maanden aanwezig zijn en steeds blijven terugkeren.
Wat is de oorzaak van maagpijn?
Maagpijn kan heel uiteenlopende oorzaken hebben. Heel vaak gaat de maagpijn gepaard met zuurbranden of reflux. Maagzuur is nodig om je voedsel goed te kunnen verteren en bacteriën geen kans te geven, maar een teveel aan maagzuur kan maagpijn veroorzaken.
Een maagzweer, een maagontsteking of gastritis, gastro-oesofageale refluxziekte, voedselintolerantie… kunnen aan de basis liggen van je maagpijn. Dan is er een duidelijk aanwijsbare reden voor je maagpijn.
In het overgrote deel van de gevallen gaat het echter over functionele dyspepsie en is de oorzaak onbekend. Wel weet men dat stress en spanning, roken, vette voeding en het gebruik van bepaalde medicatie (bv. ontstekingsremmers) klachten kunnen uitlokken.
Waarom komt het brandend maagzuur steeds terug?
Maagklachten beginnen meestal onschuldig. Maar voor je het weet, maken ze je het leven zuur. Probeerde je ook al allerhande middeltjes om je maaglast te verminderen? Dan heb je wellicht ondervonden dat middelen die maagzuur snel neutraliseren meestal wel even helpen, maar dat de symptomen kort daarna toch weer terugkomen. Dat komt omdat de maagfunctie ontregeld is, en het vraagt tijd en de juiste aanpak om deze terug te reguleren.
Wanneer naar de dokter met maagpijn?
Maagpijn kan heel vervelend zijn en best wat ongemakken met zich meebrengen. Toch hoef je je niet meteen zorgen te maken. Meestal zijn symptomen zoals een opgeblazen of vol gevoel, oprispingen, boeren, misselijkheid en brandend maagzuur onschuldig.
Ben je ouder dan 55 jaar en heb je voor het eerst maagpijn, raadpleeg dan zeker je arts. Ook als je klachten blijven aanslepen, als je hevige pijn voelt die eventueel uitstraalt naar de rug, als je pijn voelt bij het slikken, als je vaak moet braken, gewicht verliest of zwarte, plakkerige stoelgang maakt, ga je best even op controle bij je huisarts.
Welke medicatie bij terugkerende maagklachten?
Is er een duidelijke oorzaak voor je maagpijn, dan zal de arts jou passende medicatie voorschrijven. Let echter op met maagzuurremmers of zogenaamde PPI’s (protonpompinhibitoren). Die mag je maar gedurende een aantal weken en slechts in specifieke gevallen gebruiken.
Het je last van terugkerende maagklachten zonder aanwijsbare reden, dan kan je huisarts bioregulerende medicatie voorschrijven om de maag terug te ‘herprogrammeren’. Dit vraagt tijd en geduld, maar geeft het meeste succes op lange termijn.
Tips om maagklachten te voorkomen
- Let op met medicatie
Sommige geneesmiddelen kunnen de werking van de maag verstoren of het maagslijmvlies aantasten. Neem daarom nooit op eigen houtje medicatie maar laat je adviseren door een arts of apotheker.
- Kies voor een gezonde levensstijl
Een gezonde en evenwichtige voeding zorgt ervoor dat je lichaam goed kan functioneren. Varieer je maaltijden, wissel veel af en probeer zo weinig mogelijk suiker, vet en zout te eten. Daarnaast is voldoende bewegen ook van groot belang om je lichaam en organen fit te houden.
- Eet langzaam en kauw goed
Voedsel dat te weinig fijn gekauwd wordt, zal moeilijker verteerd kunnen worden. Daarnaast kan te snel eten je maag ook erg onder druk zetten. Probeer daarom rustig te eten en voldoende lang te kauwen.
- Vermijd stress en spanning
Wanneer je onder stress staat, vinden allerlei reacties plaats in je hersenen. Een gevolg daarvan is dat sommige processen in het lichaam soms niet meer goed aangestuurd worden. Zo kan bijvoorbeeld je maag ontregeld geraken onder invloed van stress.
Tips om maagklachten te verminderen
- Zorg voor gewichtsverlies
Studies hebben aangetoond dat symptomen van reflux verminderen bij een gewichtsverlies van minimum 10 %. In het algemeen draagt een gezond gewicht ook bij tot een betere levenskwaliteit.
- Kantel het hoofdeinde van je bed omhoog
's Nachts je hoofd iets hoger leggen, kan ervoor zorgen dat er minder maagzuur langs de slokdarm naar de mond terugvloeit. Bij reflux kan dit dus zeker een hulp bieden.
- Stop met roken
Bij alle soorten maagklachten is het afgeraden om tabak te gebruiken. Stoppen met roken is dus zeker een goed plan.
- Vermijd vette voeding
Er is een verband aangetoond tussen het eten van vetrijke maaltijden en een toename van maagklachten in geval van functionele dyspepsie. Vezelrijke voeding vermindert dan weer de klachten bij refluxsymptomen.
- Kies voor dranken zonder alcohol en koolzuur
Sommige voedingsmiddelen lokken maagpijn en maagzuur uit. Alcoholische dranken, maar ook bruisende dranken en koffie zijn hiervoor gekend. Daarnaast beperk je ook beter de consumptie van citrusvruchten (citroen, limoen, sinaasappel, mandarijn, pompelmoes…) en van kruiden (vooral pikante kruiden zoals chili, cayennepeper, knoflook…).
Veelgestelde vragen over maagpijn
Is maagzuur gevaarlijk?
Maagzuur op zich is niet gevaarlijk. Het is zelfs nodig om je eten goed te kunnen verteren. Te veel maagzuur kan wel ongemakken veroorzaken zoals een brandend gevoel in de keel. Heb je last van terugkerende of sluimerende klachten, of maak je je zorgen, laat je dan onderzoeken door je huisarts.
Wanneer naar de dokter met maagpijn?
Blijven de klachten terugkomen of is de pijn ondragelijk, consulteer dan zeker je arts. Ook als je voordien nooit eerder last had van je maag en je ouder bent dan 55 jaar. Maak je je zorgen over andere symptomen, bespreek ze dan met je huisarts of apotheker.
Wat eet je best bij maaglast?
Bij brandend maagzuur, zure oprispingen of reflux is een streng dieet niet nodig. Wel is het aangewezen om gezond en evenwichtig te eten. Uit onderzoek weten we dat vooral vette voeding, alcoholische en koolzuurhoudende dranken maagzuurklachten erger maken.
Wat helpt tegen maagzuur?
Heb je éénmalig last van maagzuur, dan kan je het brandend gevoel snel blussen met een maagzuurbinder. Dit type geneesmiddel neutraliseert het zuur in de maag. Dit zijn de zogenaamde antacida. Komen je maagklachten echter regelmatig terug of blijven ze sluimeren zonder dat er een oorzaak voor gevonden werd, dan is je maag ontregeld en heb je een andere aanpak nodig. Door middel van bioregulerende geneesmiddelen kan je je maagfunctie in een aantal weken terug reguleren zodat je maag herstelt, je klachten verdwijnen en er terug precies de juiste hoeveelheid zuur wordt aanmaakt om je vertering goed te laten verlopen.
