Artrose
Artrose is een veelvoorkomende gewrichtsaandoening die miljoenen mensen over de hele wereld treft. Krijg je ermee te maken, dan kan dit je dagelijks leven aanzienlijk beperken. Deze blog leert je wat artrose precies is, welke symptomen ermee gepaard gaan, hoe de diagnose wordt gesteld en welke behandelingen beschikbaar zijn. Tot slot delen we enkele waardevolle tips om artrose te voorkomen.
1. Wat is artrose?
Artrose, ook bekend als gewrichtsslijtage, is een degeneratieve aandoening die optreedt wanneer het kraakbeen in een gewricht geleidelijk afbreekt. Kraakbeen is het gladde, elastische weefsel dat de uiteinden van botten bedekt en als een soort schokdemper fungeert. Bij artrose raakt dit kraakbeen beschadigd en wordt het dunner, zachter en brokkelig, wat leidt tot pijn, stijfheid en bewegingsmoeilijkheden.
Artrose kan zich voordoen in 1 of meerdere gewrichten. De knieën, heupen, nek, onderrug, vingers en (grote) tenen zijn het meest vatbaar voor deze reumatische aandoening. Artrose gaat vaak gepaard met ontsteking, spierzwakheid en zichtbare uitsteeksels (osteofyten) aan de rand van het gewricht.
2. De voornaamste klachten bij artrose
De symptomen van artrose variëren afhankelijk van het aangetaste gewricht, maar de meest voorkomende klachten zijn:
- Pijn: dit is het meest opvallende symptoom. De pijn varieert van een lichte, aanhoudende pijn tot scherpe, intense pijn tijdens beweging en belasting. Ook een gewrichtsontsteking kan pijn teweegbrengen.
- Stijfheid: vooral 's ochtends of na langdurige inactiviteit kunnen je gewrichten stijf aanvoelen, maar dit neemt doorgaans snel af.
- Beperkte bewegingsvrijheid: de osteofyten kunnen pijn en stijfheid veroorzaken waardoor de beweeglijkheid van je gewricht geleidelijk afneemt. Plooien en strekken van het gewricht wordt dan moeilijker.
- Krakend geluid: sommige mensen ervaren een krakend of knappend geluid wanneer ze het aangetaste gewricht bewegen.
3. Hoe ontstaat artrose?
Over de precieze oorzaak van artrose is nog weinig bekend. Vaak ligt een combinatie van factoren aan de basis, waarbij genetische aanleg, leeftijd en levensstijl een grote rol spelen. Enkele van de belangrijkste oorzaken en factoren die bijdragen aan het ontstaan van artrose zijn:
- Veroudering: artrose komt vaker voor op latere leeftijd, maar het klopt niet dat de aandoening enkel bij oudere mensen voorkomt. Ook jongeren kunnen artrose krijgen.
- Erfelijkheid: als artrose in je familie voorkomt, heb je een verhoogd risico om het zelf te ontwikkelen.
- Geslacht: artrose treft vrouwen twee keer meer dan mannen.
- Overbelasting: herhaalde en overmatige belasting van bepaalde gewrichten kan leiden tot de versnelde slijtage van het kraakbeen, zoals bij topsporters of mensen die zware fysieke arbeid verrichten.
- Gewrichtsletsel: een ernstig letsel aan een gewricht, zoals een breuk, dislocatie of andere vormen van trauma, kan de structuren van je gewricht beschadigen en het risico op artrose vergroten.
- Overgewicht: zwaarlijvigheid legt extra druk op je gewrichten, met name in je heupen, knieën en onderrug. Dit kan de ontwikkeling en progressie van artrose versnellen.
4. Hoe wordt de diagnose van artrose gesteld?
Een nauwkeurige diagnose van artrose vereist vaak een combinatie van medisch onderzoek, beeldvormende technieken zoals röntgenfoto's of MRI-scans en een grondige bespreking van je medische voorgeschiedenis.
Een gespecialiseerde arts gebruikt al deze informatie om een definitieve diagnose te stellen en het stadium van de artrose te bepalen. Soms wordt ook bloed geprikt om andere aandoeningen, zoals reumatoïde artritis of ijzerstapelingsziekte, uit te sluiten.
5. Hoe artrose behandelen?
Hoewel artrose op dit moment niet te genezen is, zijn er verschillende behandelingen beschikbaar om de symptomen te verlichten en de progressie van de aandoening te vertragen. Enkele veelgebruikte behandelmethoden zijn:
- Medicatie: pijnstillers en ontstekingsremmende medicijnen kunnen verlichting brengen bij pijn en ontstekingen.
- Fysiotherapie: specifieke oefeningen en technieken kunnen de spierkracht en flexibiliteit verbeteren, wat kan helpen bij het verlichten van symptomen.
- Gewichtscontrole: een lager lichaamsgewicht kan de belasting op de gewrichten verminderen, waardoor de symptomen kunnen afnemen.
- Chirurgie: in een vergevorderd stadium kan een operatie, zoals een prothese, nodig zijn om ernstige schade te corrigeren.
Artrose kan een uitdagende aandoening zijn, maar met de juiste zorg en levensstijlaanpassingen houd je de symptomen doeltreffender onder controle. Raadpleeg altijd een medisch professional voor een nauwkeurige diagnose en behandelingsadvies.
4 tips om artrose te voorkomen
Hoewel artrose niet altijd te voorkomen is, zijn er wel enkele zaken die je zelf kan doen om het risico te verminderen:
- 1. Beweeg regelmatig
Door regelmatige lichaamsbeweging worden de spieren sterker en blijven je gewrichten soepeler. Zo is zwemmen sterk aan te raden.
- 2. Eet gezond
Een uitgebalanceerd dieet helpt je een gezond gewicht te behouden en voorziet het lichaam van de nodige voedingsstoffen.
- 3. Vermijd overbelasting
Herhaaldelijke belasting van dezelfde gewrichten kan je vermijden door regelmatig pauzes in te lassen bij fysieke activiteiten.
- 4. Luiser naar je lichaam
Ervaar je pijn of ongemak tijdens bepaalde activiteiten, forceer je dan niet en zoek indien nodig medische hulp.
Geraadpleegde bronnen:
